Học Phân Tích Cơ Bản Bắt Đầu Từ Đâu?
...chỉ cần vượt qua giai đoạn khó khăn nhất là xây dựng nền tảng ban đầu bằng việc đọc hiểu được báo cáo tài chính của các doanh nghiệp đơn giản và quen thuộc với mình là cánh cửa sẽ mở toang...
Hỏi:
Đáp: Kiên thấy nên bắt đầu từ việc đọc hiểu báo cáo tài chính của doanh nghiệp có sản phẩm hay dịch vụ quen thuộc với mình. Việc đọc hiểu được báo cáo tài chính là nền tảng để: 1/ Biết được mảng kinh doanh nào quan trọng rồi mới đào sâu tránh lan man; 2/ Thấy ra sức khỏe tài chính thực chất của doanh nghiệp (có thể khác xa so với lời ban lãnh đạo nói); 3/ Xem xét khả năng thực thi kế hoạch kinh doanh của ban lãnh đạo; 4/ Đánh giá triển vọng trong tương lai từ những manh mối rất nhỏ; và 5/ Cơ sở để định giá đúng.
—
Kiên bắt đầu bước chân vào thị trường chứng khoán từ năm 2011, khi còn là sinh viên năm hai Đại học Ngân hàng TP.HCM. Lúc đó hoàn toàn mù tịt về phân tích cơ bản hay phân tích kỹ thuật. Một hôm đi xe buýt số 53 ngang qua tòa nhà có logo Thủ Đức House, thấy tên công ty hay hay, tra thử thì biết có mã cổ phiếu đang giao dịch trên sàn - thế là mua. Đơn giản vậy thôi, không có phân tích gì cả.
Sau đó, Kiên bắt đầu tìm đọc tài liệu về đầu tư và biết rằng trên đời có hai trường phái: phân tích cơ bản (FA) và phân tích kỹ thuật (TA). Tìm hiểu thêm trên mạng thì thấy phe FA giàu hơn nên thấy có cảm tình ngay. Nhưng khi cầm sách FA lên đọc thì đúng là toát mồ hôi hột: toàn thuật ngữ tài chính, chỉ số, công thức - đọc tới đâu muốn ngủ tới đó. Thế là Kiên chuyển qua học TA cho đỡ nhức đầu. Và thật kỳ diệu, khi nhìn biểu đồ kỹ thuật, Kiên thấy mình thông minh hơn hẳn.
Rồi cơ duyên đưa Kiên vào làm việc tại một cty dược phẩm, có chuỗi giá trị từ nhà máy sản xuất đến đội ngũ bán hàng phủ khắp cả nước. Nhờ đó, Kiên bắt đầu hiểu được một doanh nghiệp thật sự vận hành như thế nào: từ khâu sản xuất, tồn kho, doanh thu, chi phí đến lợi nhuận. Khi hiểu quy trình vận hành thực tế của một cty, đọc lại những cuốn sách về phân tích cơ bản đơn giản như “Cổ phiếu thường – Lợi nhuận phi thường” bỗng thấy sáng tỏ hơn nhiều.
Thế là Kiên bắt đầu tập tành tính từng chỉ số tài chính của cty dược phẩm Traphaco (TRA), một cty cùng ngành với cty mà Kiên đang làm việc, để đối chiếu với con số họ công bố trên báo cáo thường niên. Khi kết quả ra đúng y chang thì cảm giác sung sướng vô cùng!
Từ đó, Kiên tìm hiểu thêm các doanh nghiệp quen thuộc như VNM, MWG,… vì sản phẩm và cửa hàng của họ hiện diện khắp nơi. Lúc này, mỗi mục trên báo cáo tài chính bỗng trở nên rất “thật”: hàng tồn kho của MWG chính là đống điện thoại trưng bày mình thấy ngoài cửa hàng, doanh thu là khi họ bán được những chiếc máy đó. Khi con số gắn liền với hình ảnh thực tế, mọi thứ trở nên dễ hiểu và thú vị hơn rất nhiều.
Dần dần, khi đã có nền tảng phân tích cơ bản, Kiên bỏ hẳn phân tích kỹ thuật vì thấy không còn phù hợp với hướng đầu tư mình muốn theo đuổi. Hơn nữa, khi đọc sách của cụ Warren Buffett, Kiên thấy rất “chạm” nên muốn đu theo idol. Chính nhờ sự nhất quán và kiên trì với một con đường trong thời gian dài, Kiên cảm nhận rõ mình tiến bộ từng ngày.
Vợ Kiên có nhận xét rằng Kiên là người không thông minh + chậm chạp. Vì vợ Kiên học trường chuyên nên thấy nhiều đứa thông minh là như thế nào. Tuy nhiên vợ thấy Kiên là người chăm chỉ và nhất quán. Nên ai nghĩ rằng mình không có khả năng học phương pháp phân tích cơ bản vì mình không thông minh thì nhớ tới trường hợp của Kiên.
Tóm lại, để học phương pháp phân tích cơ bản, Kiên thấy chỉ cần vượt qua giai đoạn khó khăn nhất là xây dựng nền tảng ban đầu bằng việc đọc hiểu được báo cáo tài chính của các doanh nghiệp đơn giản và quen thuộc với mình. Một khi bạn có nền tảng rồi thì tha hồ tự mình truy tìm kho báu trong mỗi mùa báo cáo tài chính.
