WARREN E. BUFFETT
5202 Underwood Ave. Omaha, Nebraska
Bức Tranh Thị Trường Chứng Khoán Tổng Thể Năm 1957
Trong thư gửi các đối tác năm ngoái, tôi đã nói như sau: Quan điểm của tôi về mức định giá thị trường chung là nó đang được định giá cao hơn giá trị nội tại. Quan điểm này áp dụng cho các cổ phiếu blue-chip. Nếu chính xác, quan điểm này kéo theo khả năng sẽ có một đợt suy giảm đáng kể trên toàn thị trường chứng khoán, cả với các cổ phiếu bị định giá thấp và các cổ phiếu khác. Dù sao đi nữa, tôi cho rằng khả năng rất thấp là mức định giá thị trường hiện tại sẽ được xem là rẻ trong vòng năm năm tới. Tuy nhiên, ngay cả một thị trường giá xuống quy mô lớn cũng không nên ảnh hưởng nhiều đến giá trị thị trường của các thương vụ đặc biệt (work-out) mà chúng ta đang thực hiện.
Nếu thị trường chung trở lại trạng thái bị định giá thấp, vốn của chúng ta có thể sẽ được dùng hoàn toàn cho các cổ phiếu phổ thông, và có thể sẽ vay thêm một khoản để đầu tư khi đó. Ngược lại, nếu thị trường tiếp tục tăng cao đáng kể, chính sách của chúng ta sẽ là giảm tỷ trọng cổ phiếu phổ thông khi có lợi nhuận phù hợp và tăng tỷ trọng danh mục work-out.
Tất cả những điều trên không có ý nói rằng phân tích thị trường là mối quan tâm hàng đầu của tôi. Sự chú ý chính yếu luôn dành cho việc tìm ra các cổ phiếu bị định giá thấp một cách đáng kể.
Năm vừa qua đã chứng kiến sự suy giảm vừa phải của giá cổ phiếu. Tôi nhấn mạnh từ “vừa phải” bởi vì nếu đọc báo hoặc trò chuyện với những người chỉ mới tham gia thị trường gần đây, sẽ dễ có ấn tượng rằng thị trường đã sụt giảm mạnh. Thực tế, theo tôi, mức giảm giá cổ phiếu còn ít hơn mức suy giảm lợi nhuận của doanh nghiệp trong điều kiện kinh doanh hiện tại. Điều này cho thấy công chúng vẫn rất lạc quan với cổ phiếu blue-chip và triển vọng kinh tế chung. Tôi không cố dự báo tình hình kinh doanh hay thị trường chứng khoán; những điều trên chỉ nhằm bác bỏ quan điểm cho rằng cổ phiếu đã giảm mạnh hoặc thị trường đang ở mức thấp. Tôi vẫn cho rằng thị trường chung đang được định giá cao nếu xét theo giá trị đầu tư dài hạn.
Hoạt Động Của Chúng Ta Năm 1957
Sự sụt giảm của thị trường đã tạo ra nhiều cơ hội hơn ở các tình huống bị định giá thấp, vì vậy nhìn chung, danh mục đầu tư của chúng ta hiện có tỷ trọng các tình huống này cao hơn so với work-out. Có lẽ cần giải thích thêm về khái niệm "work-out". Work-out là khoản đầu tư phụ thuộc vào một hành động cụ thể của doanh nghiệp để tạo ra lợi nhuận, thay vì dựa vào việc giá cổ phiếu tăng lên như trong các tình huống định giá thấp. Work-out có thể đến từ: bán tài sản, sáp nhập, thanh lý, mua lại cổ phần... Trong mỗi trường hợp, rủi ro là hành động dự kiến không diễn ra, chứ không phải do bức tranh kinh tế xấu đi và toàn thị trường giảm điểm.
Vào cuối năm 1956, tỷ trọng danh mục của chúng ta là khoảng 70-30 giữa cổ phiếu phổ thông và work-out. Hiện nay là khoảng 85-15.
Trong năm qua, chúng ta đã đầu tư vào hai tình huống có quy mô đủ lớn để kỳ vọng sẽ tham gia vào các quyết định của công ty. Một khoản chiếm từ 10% đến 20% tổng danh mục đầu tư của các quỹ, khoản còn lại khoảng 5%. Cả hai đều có triển vọng mang lại tỷ suất lợi nhuận hàng năm cao với rủi ro tối thiểu, và có thể cần 3–5 năm để hiện thực hóa. Dù không thuộc nhóm work-out, hai khoản này cũng ít phụ thuộc vào diễn biến chung của thị trường. Nếu thị trường tăng mạnh, tôi kỳ vọng hai khoản này sẽ tăng chậm hơn thị trường.
Kết Quả Năm 1957
Trong năm 1957, ba quỹ được thành lập năm 1956 đã có kết quả vượt trội so với thị trường chung. Vào đầu năm, chỉ số Dow-Jones ở mức 499 và kết thúc năm ở mức 435, giảm 64 điểm. Nếu đầu tư vào chỉ số, nhà đầu tư sẽ nhận được 22 điểm từ cổ tức, làm giảm tổng lỗ xuống còn 42 điểm, tương đương 8.47%. Mức lỗ này cũng tương đương với phần lớn các quỹ đầu tư, và theo tôi biết, không có quỹ đầu tư cổ phiếu nào có lợi nhuận dương trong năm.
Cả ba quỹ thành lập năm 1956 đều có lãi trong năm, lần lượt khoảng 6.2%, 7.8% và 25% tính trên giá trị ròng đầu năm 1956. Dĩ nhiên điều này khiến các đối tác trong hai quỹ đầu có thể đặt câu hỏi về sự chênh lệch. Điều này cho thấy vai trò của may mắn trong ngắn hạn, đặc biệt là thời điểm nhận vốn. Quỹ thứ ba được thành lập trễ nhất khi thị trường đang ở mức thấp và có nhiều cổ phiếu hấp dẫn. Với lượng vốn sẵn có, chúng ta đã mua vào nhiều. Trong khi đó, hai quỹ còn lại đã giải ngân phần lớn nên chỉ mua được một phần nhỏ.
Về cơ bản, các quỹ đều đầu tư vào các cổ phiếu giống nhau và với tỷ trọng gần tương đồng. Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu, vốn được chuyển vào vào những thời điểm và mức giá khác nhau, nên kết quả sẽ có sự chênh lệch. Về lâu dài, tôi sẽ hài lòng với hiệu suất cao hơn chỉ số 10% mỗi năm. Do đó, năm 1957 là một năm thành công và có thể nói là tốt hơn trung bình.
Hai quỹ khác được thành lập giữa năm 1957 và kết quả trong phần còn lại của năm là xấp xỉ hiệu suất của chỉ số (giảm khoảng 12%). Danh mục của hai quỹ này hiện đang tiến gần hơn đến danh mục của các quỹ 1956, nên trong tương lai kết quả sẽ đồng đều hơn.
Diễn Giải Kết Quả
Một phần lý do hiệu suất vượt trội của chúng ta năm 1957 là vì đây là một năm kém của thị trường. Hiệu suất của chúng ta thường vượt trội trong thị trường giá xuống hơn là thị trường giá lên. Do đó, cần đánh giá kết quả này với nhận thức rằng năm 1957 là kiểu năm mà ta thường làm tốt. Trong một năm mà thị trường tăng mạnh, tôi sẽ hài lòng nếu kết quả bằng với chỉ số.
Tôi có thể khẳng định rằng danh mục của chúng ta có giá trị đầu tư tốt hơn vào cuối năm 1957 so với cuối năm 1956. Điều này là do giá cổ phiếu nhìn chung thấp hơn, và chúng ta có thêm thời gian để mua những cổ phiếu bị định giá thấp đáng kể – loại cổ phiếu chỉ mua được khi có kiên nhẫn.
Như đã nói, khoản đầu tư lớn nhất hiện chiếm 10%–20% danh mục. Trong thời gian tới, tôi dự định nâng tỷ trọng này lên 20% nhưng không thể vội vàng. Trong giai đoạn tích lũy, chúng ta muốn giá cổ phiếu không tăng hoặc giảm, hơn là tăng sớm. Do đó, tại một thời điểm bất kỳ, một phần đáng kể danh mục có thể đang ở trạng thái “chưa sinh lời”. Chính sách này, dù cần sự kiên nhẫn, sẽ tối ưu hóa lợi nhuận dài hạn.
Tôi đã cố gắng đề cập đến những điểm có thể được quan tâm và chia sẻ phần nào triết lý đầu tư của chúng ta mà không đi vào từng cổ phiếu cụ thể. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào liên quan đến hoạt động đầu tư, tôi rất hoan nghênh được lắng nghe.